Gouden Weken – Uitleg en voorbeelden voor de gymles

De laatste jaren is er in het onderwijs steeds meer aandacht voor de Gouden Weken. Niet alleen in het klaslokaal, maar juist in de gymles kun je hier aandacht aan besteden. Dit heeft te maken dat bewegen in de gymzaal een sterker gedrag uitlokt, dan bijvoorbeeld in een klaslokaal. Hierdoor kom je eerder tot de kern en bereik je sneller je doel. In deze blog krijg je uitleg wat de Gouden Weken zijn en waarom je hier aandacht aan moet besteden. Ook krijg je enkele voorbeelden die je kunt gebruiken voor de gymles.

Wat zijn de Gouden Weken?

De Gouden Weken staat voor een proces wat bij de start van het nieuwe schooljaar in een groep plaatsvindt. Het is een proces waarin de groep wordt gevormd. In deze periode worden de normen en waarden van een groep bepaald. De leerlingen verkennen elkaar, de leraar en de regels die in de groep gelden.

Deze groepsvorming bestaat uit vijf fasen die de groep in ongeveer zes weken doorloopt. Na deze weken zijn de rollen, normen en waarden bepaald voor de rest van het jaar. Ook gaandeweg het schooljaar kan er een nieuw groepsvormingsproces ontstaan, als er bijvoorbeeld een nieuwe leerling komt. De fasen die Boaz Bijleveld beschrijft in zijn boek ‘De Gouden Weken 2.0’ zijn:

• Forming: in deze oriëntatiefase leren leerlingen elkaar kennen. De groep zoekt naar veiligheid en structuur.
• Storming: in deze prestatiefase worden de de verhoudingen tussen leerlingen wordt duidelijker. Wie is er een leider en wie een volger?
• Norming: in deze normeringsfase worden de regels, waarden en normen van de groep bepaald. Iedereen krijgt een eigen taak in de samenwerking.
• Performing: in deze fase kan de groep gaan presteren. De groep wordt een team en is klaar voor samenwerking. Er zijn ongeschreven regels waar iedereen zich aan houdt.
• Reforming: in deze evaluatiefase is het einde van het jaar of periode in zicht. Dit afscheid geeft weer een nieuwe groepsdynamiek, denk bijvoorbeeld aan het afscheid in groep 8.

De leerkracht speelt in al deze fases uiteraard een belangrijke rol. Het proces waar je als leerkracht bedacht op moet zijn en wat je niet zomaar aan je voorbij moet laten gaan. Het begeleiden van deze groepsfasen zijn bepalend voor het creëren en behouden van een goed pedagogisch klimaat. Juist wanneer dit goed ingebed is, presteren leerlingen beter dan wanneer dit niet het geval is.

Gouden Weken activiteiten in de gymles

Maar hoe maak je nu samen met kinderen een goede start van het schooljaar? Hoe stimuleer je een positieve groepsvorming waar je een jaar lang plezier van hebt? En hoe kun je hier in de gymles aandacht aan besteden? Belangrijk is om groepsactiviteiten te spelen die passen bij je doel. Daarnaast is het belangrijk dat je de gymles goed begint, maar ook net zo goed eindigt. Groepsspellen, energizers, maar ook Groene Spelen zijn uitermate geschikt om in te zetten.

Groepsspellen zijn uitermate geschikt om in te zetten tijdens de Gouden Weken. Zorg ervoor dat bij de groepsspellen die je in de gymles gebruikt de kinderen moeten samenwerken om het doel te bereiken. Zo kun je de samenwerking stimuleren, complimenteren en ook evalueren. Belangrijk is dat je er ook voor zorgt dat je vertelt hoe je goed samenwerkt en ze daarin positief bekrachtigt. Op de website van De Spelles vind je honderden groepsspellen die uitermate geschikt zijn om te spelen. Dit komt omdat in mijn spellen samenwerken, contact en plezier centraal staan. Voorbeelden van groepsspellen die je tijdens de Gouden Weken kunt gebruiken zijn de Hoedjes-Flip-Race, Mattenrace 3.0 en de Stokkenrun.

Energizers zijn uitermate geschikt om tussendoor of aan het begin / einde van een les te gebruiken. Doordat energizer kleine, maar intensieve spelletjes zijn, kun je die heel goed in de gymles gebruiken. Daarnaast zorgen energizers voor plezier en ontlading na of voor een activiteit. Tot slot zorgen de energizers ervoor dat ze op een leuke en ontspannende wijze met elkaar in contact komen. Op de website van De Spelles staan ongeveer 50 tot 100 energizers die je direct kunt gebruiken. De energizers die ik regelmatig gebruiken zijn Stokjes-Reactie, Don’t Look en de Steen-Papier-Schaar-Battle.

Groene Spelen zorgen ervoor dat je in je lessen werkt aan vertrouwen en het groepsgevoel. Dit zijn belangrijke kernwaarden om kinderen te leren. Een bekend citaat wat hierop sterk van toepassing is, is ‘Alleen ga je sneller, samen kom je verder’. Met het gebruik van Groene Spelen maak je dit duidelijk. Daarom worden Groene Spelen zeer goed inzetten bij de Gouden Weken. Stokken-Doorgeven, Up and Down en de Hunebed-Estafette zijn simpele en leuke spellen om te gebruiken. Wil je meer ideeën of achtergrond-informatie over Groene Spelen? In het blog Groene Spelen – Coöperatief samenwerken in de gymles lees je hier alles over.

Lees hier: Groene Spelen – Coöperatief samenwerken in de gymles

Samengevat staan de Gouden Weken voor een proces wat bij de start van het nieuwe schooljaar in een groep plaatsvindt. Het is een proces waarin de groep wordt gevormd. In deze periode worden de normen en waarden van een groep bepaald. Juist in de gymles kun je aandacht besteden de Gouden Weken. Dit heeft te maken dat bewegen in de gymzaal een sterker gedrag uitlokt, dan bijvoorbeeld in een klaslokaal. Hierdoor kom je eerder tot de kern en bereik je sneller je doel. Wanneer je aan de slag gaat met de groepsvormende activiteiten, dat een positieve benadering en zicht op de fasen, zorg dragen voor een positief resultaat waar je de rest van het jaar profijt van hebt.